Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công và thành lập Nhà nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, nay là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã đi vào lịch sử dân tộc ta như một trang sử chói lọi, là thắng lợi của khát vọng tự do, độc lập, của tinh thần tự chủ, sáng tạo, của sự đoàn kết, thống nhất ý chí và hành động giữa Ðảng với Nhân dân.
Nhìn lại lịch sử 78 năm về trước, trong những ngày tháng Tám sục sôi cách mạng, trước sự chuyển biến mau lẹ của tình hình trong nước và thế giới có lợi cho cách mạng Việt Nam. Đứng trước thời cơ ngàn năm có một để giành chính quyền, Đảng đã quyết định triệu tập Hội nghị toàn quốc và Đại hội quốc dân ngày 16/8/1945 họp tại Tân Trào và quyết định phát động toàn dân tổng khởi nghĩa. Nghe theo tiếng gọi của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, 25 triệu đồng bào trong cả nước, ở khắp các địa phương, từ Bắc chí Nam, từ nông thôn đến thành thị, đã nhất tề đứng dậy tiến hành các cuộc biểu tình, mít tinh, vũ trang thị uy chiếm công sở, cơ quan của địch, xoá bỏ hệ thống cai trị của chế độ cũ, khởi nghĩa giành chính quyền cách mạng. Ngày 19/8/1945 cả Hà Nội vùng lên giành chính quyền. Thắng lợi của cuộc khởi nghĩa ở Thủ đô Hà Nộ đã cổ vũ mạnh mẽ nhân dân cả nước tiến hành khởi nghĩa và kết thúc thắng lợi.
Ngày 2/9/1945 tại Quảng trường Ba Đình Hà Nội, thay mặt Chính phủ Lâm thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trịnh trọng đọc bản tuyên ngôn độc lập tuyên bố với quốc dân đồng bào và toàn thể thế giới: Nước Việt Nam dân chủ cộng hoà ra đời và đã khẳng định:
“ Tất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng, dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do…” “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập và sự thật đã trở thành một nước tự do và độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do và độc lập ấy”. Bản Tuyên ngôn độc lập là bản anh hùng ca của dân tộc Việt Nam, là sự kết tinh truyền thống lịch sử bất khuất, kiên cường của dân tộc trong suốt bốn nghìn năm lịch sử.
Tại xã Tượng Sơn ngay những ngày đầu cuộc khởi nghĩa Việt Minh đã thành lập Ủy ban khởi nghĩa và bàn kế hoạch khởi nghĩa giành chính quyền, tập hợp người dân biểu tình cướp chính quyền. Dưới sự lãnh đạo của Mặt trận Việt Minh huyện, đoàn hỗ trợ xã giành chính chính quyền đã về tại thôn Phú Sơn, triệu tập các tổ chức cứu quốc, tự vệ thanh niên phổ biến kế hoạch khởi nghĩa giành chính quyền và phân công quần chúng mit tinh. Vào 14 giờ cùng ngày, một cuộc mít tinh có khoảng 150người tham gia đã được tập hợp tại đình làng Phú Sơn, tại đây ông Bùi Thái tuyên bố với Nhân dân chính quyền đã về tay Việt Minh. Đội tự vệ cứu quốc, thanh niên cứu quốc lâu nay hoạt động bí mật, nay trình diện trước Nhân dân, Mặt trận Việt Minh làng Phú Sơn được tuyên bố thành lập. Ngày 24 tháng 8 năm 1945 nhân dân 3 xã Hoàng Hà, Giang Xá, Hòa Thắng tập trung đội ngủ chỉnh tề, do các đội tự vệ làm nòng cốt diễu hành tập trung về xứ Đồng Trung mít tinh mừng thắng lợi và thành lập Ủy ban cách mạng lâm thời do đồng chí Trần Yên làm Chủ tịch, đồng chí Dương Đình Nghị - Phó Chủ tịch, Đồng chí Bùi Đình Thuận - Thư ký, đồng chí Dương Đình Lưu - Phụ trách dân sinh, đồng chí Bùi Khiêm - Thủ quỹ, đồng chí Bùi Thái - Điều hành chung
Cách mạng tháng Tám thắng lợi là bước nhảy vọt lịch sử vĩ đại đánh dấu một cuộc biến đổi cực kỳ to lớn trong tiến trình lịch sử của dân tộc Việt Nam. Nó đập tan sự thống trị của thực dân trong hơn 80 năm, kể từ khi thực dân Pháp nổ súng xâm lược nước ta, nó lật đổ chế độ phong kiến mấy nghìn năm.
Với thắng lợi của cách mạng tháng Tám, Nhà nước công- nông đầu tiên ở Đông Nam Á được thành lập, dân tộc Việt Nam bước vào một kỷ nguyên mới - kỷ nguyên độc lập tự do và chủ nghĩa xã hội. Nhân dân ta từ người nô lệ trở thành người làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh của mình. Nước ta từ một nước thuộc địa, nửa phong kiến, trở thành một nước độc lập, một nhà nước dân chủ Nhân dân.
Cách mạng tháng Tám năm 1945 là biểu tượng tuyệt vời của sức mạnh Việt Nam, của tinh thần, ý trí, bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam; đó là kết tinh truyền thống đấu tranh kiên cường, bất khuất của dân tộc ta, có lịch sử hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước.
Thắng lợi vĩ đại của cuộc cách mạng tháng Tám là thắng lợi của tinh thần yêu nước và sức mạnh đại đoàn kết của toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng. Đó là thắng lợi của đường lối cách mạng đúng đắn của Đảng ta đã vạch ra từ ngày đầu thành lập. Đó là sự vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin vào hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam, là sự nhạy bén của Đảng nắm bắt thời cơ, lãnh đạo nhân dân cả nước nhất tề đứng lên tổng khởi nghĩa giành chính quyền.
Kỷ niệm 78 năm cách mạng tháng 8 và Quốc khánh 2/9, chúng ta tưởng nhớ và biết ơn các chiến sỹ cộng sản kiên cường, các anh hùng liệt sỹ, các Bà mẹ Việt Nam anh hùng, các gia đình có công với cách mạng, các thương binh, bệnh binh, những người con yêu dấu của quê hương đã anh dũng hy sinh trong hai cuộc kháng chiến và làm nghĩa vụ quốc tế, vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân.
Kỷ niệm 78 năm cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2-9 là chúng ta cùng ôn lại truyền thống hào hùng của dân tộc, trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập và xây dựng đất nước, dưới sự lãnh đạo sáng suốt tài tình của Đảng đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại; Là dịp để chúng ta khẳng định quyết tâm không gì lay chuyển của toàn Ðảng và toàn dân ta, không phân biệt dân tộc, tôn giáo, thành phần xã hội tập hợp trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc, chung sức, đồng lòng, đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, tiếp bước con đường cách mạng vinh quang mà Ðảng ta, Chủ tịch Hồ Chí Minh và dân tộc ta đã lựa chọn./.